به گزارش پایگاه خبری تحلیلی اقتصاد بازرگانی؛ به نظر می‌رسد سفر روز سه‌شنبه حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران به مسکو، نقش مهمی در عقب نشینی روسیه از خواسته‌های حداکثری خود داشته است.
بروز نشانه‌های امیدوارکننده
به این ترتیب، کسانی‌که به احیای برجام بسته بودند، می‌توانند نفس راحتی بکشند که این توافق احتمالاً به زودی احیا خواهد شد. چراکه ظاهراً مسکو از درخواست‌های اضافی خود (فراتر از برجام) عقب‌نشینی کرده است و همزمان نشانه‌های امیدوارکننده دیگری نیز ظاهر شد: آزادی انوشه آشوری و نازنین زاغری رتکلیف دو زندانی دارای تابعیت بریتانیایی-ایرانی، و از آن سو دریافت مطالبه ۳۹۰ میلیون پوندی ایران از انگلیس، بر پیش‌بینی‌ها برای دستیابی به توافق می‌افزاید.
با این حال، حسین امیر عبداللهیان در پاسخ به سوالی در مورد آزادی نازنین زاغری و اخبار منتشر شده مبنی بر پرداخت طلب ایران از سوی دولت انگلیس گفت: «ما بیش از ۳۹۰ میلیون پوند از قبل از پیروزی انقلاب در خصوص برخی خریدهای دفاعی از انگلیس مطالبه داشتیم. در چهار ماه گذشته تماس‌های خیلی فشرده‌ای بین من و وزیر خارجه انگلیس انجام شد. هدف ما این بود که این مطالبات را زنده کنیم و این مبلغ به بانک مرکزی ما وارد شود. به صراحت اعلام می‌کنم هیچ ارتباطی بین آزادی این مبلغ و آزادی افرادی که به جرم جاسوسی و اتهامات امنیتی در ایران بازداشت و محاکمه شدند و جرایم آنها ثابت شد و قوه قضاییه باید درباره وضعیت آنها تصمیم می‌گرفت، وجود ندارد».
دریافت طلب ایران از انگلیس
امیرعبداللهیان تاکید کرد: «چند روز پیش طلب ایران از انگلیس را دریافت کردیم. اما به طور همزمان پیگیری‌های قضایی و روند قضایی برای درخواست آزادی دو فرد مورد نظر ادامه داشت».
وی افزود: «شاید از نظر زمانی روزهای آزادی و واریز پول نزدیک به هم بود، ولی ارتباطی بین این دو مسئله وجود ندارد و آزادی این دو فرد با نگاه انسانی در ایران محقق شد و اخبار منتشر شده مبنی بر گرفتن پول و آزادی این افراد نادرست و غیردقیق است».
۲ موضوع باقیمانده
امیر عبداللهیان در بخشی دیگر از صحبت های خود با تاکید براین که در بحث مذاکرات وین، اکنون به مراحل پایانی خیلی نزدیک شده‌ایم، گفت: «ما چهار موضوع را به عنوان خط قرمز در مذاکرات نزدیک به نهایی خودمان پیش رو داشتیم از این چهار موضوع در سه هفته گذشته دو موضوع تقریبا حل شده و به نقطه توافق رسیدیم ولی دو موضوع همچنان باقی مانده از جمله موضوع تضمین اقتصادی».
امیرعبداللهیان تصریح کرد: «امروز با همکارم آقای دکتر باقری گفت وگو داشتم. از طریق Non-Paper و با هماهنگی انریکه مورا به تبادل پیام‌ها با طرف آمریکایی ادامه می‌دهیم و هر زمان به نقطه توافق در این دو موضوع و خط قرمز باقیمانده نزدیک شویم، تیم ما و دکتر باقری در وین حضور خواهند یافت».
امیرعبداللهیان تاکید کرد: اگر طرف آمریکایی اراده لازم را برای حل و فصل ۲ موضوع باقیمانده داشته باشد آماده هستیم در اولین فرصت با حضور وزیران در وین، نشست جمع بندی و تصمیم نهایی کمیسیون مشترک را داشته باشیم و به نقطه پایانی توافق برسیم. اما اکنون این موضوع در دست طرف آمریکایی است و بستگی به این دارد که در رفت و برگشت پیام‌های ما چه اتفاقی در روزهای آینده رخ خواهد داد».
وی تاکید کرد: اگر امروز طرف آمریکایی دو مطالبه باقیمانده ما را محقق کند فردا آماده حضور در وین خواهیم بود.
مطالبات روسیه از کمیسیون مشترک پس گرفته می‌شود؟
همچنین سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، گفت که مسکو تضمین‌های کتبی از واشنگتن دریافت کرده است که تحریم‌ها علیه مسکو بر سر اوکراین، مانع همکاری با ایران در چارچوب این توافق نمی‌شود.
لاوروف در کنفرانس خبری مشترک با همتای ایرانی خود حسین امیرعبداللهیان در مسکو با تأکید بر اینکه هیچ مانعی از سوی روسیه برای احیای برجام وجود ندارد، ادعای آمریکا مبنی بر اینکه مسکو در حال ایجاد انسداد در مسیر احیای برجام است را رد کرد. وی گفت: «ما ضمانت‌های کتبی دریافت کرده‌ایم - آنها در متن توافقنامه احیای برجام گنجانده شده‌اند».
لاوروف گفت: «در این متون دفاع قابل اعتمادی از همه پروژه‌های ارائه‌شده توسط برجام و آن فعالیت‌ها - از جمله پیوند شرکت‌ها و متخصصان ما- وجود دارد».
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: «ما مشارکت روسیه در پروژه‌های هسته‌ای که بخشی از اجرای کامل برجام است را تحریم نمی‌کنیم».
در همین حال، لارا روزن، خبرنگار آمریکایی که مذاکرات وین را از نزدیک دنبال می‌کند در حساب کاربری ساب‌ستک خود -دیپلماتیک- گزارش داد که روسیه همچنان باید فهرستی از خواسته هایی را که به کمیسیون مشترک ارائه کرده است پس بگیرد.
به نوشته خانم روزن، یک دیپلمات اروپایی گفت: «امیدوارم بتوانیم پس از اینکه روسیه اعلام کرد تضمین هایی دریافت کرده است، توافق با ایران را به نتیجه برسانیم».
علی واعظ از گروه بحران نیز گفت: «در حالی که بیانیه لاوروف نشانه مثبتی است، اما دلیل ملموس عقب‌نشینی روسیه از خواسته‌هایش، لغو اسنادی است که هفته گذشته به کمیسیون مشترک ارائه کردند».
پس از اینکه وزیر امور خارجه روسیه روز گذشته گفت روسیه تضمین‌هایی دریافت کرده است که می تواند نقش اجرایی خود را علیرغم تحریم های آمریکا انجام دهد، امروز یک مذاکره کننده اروپایی گفت که امیدوار است طرفین بتوانند در روزهای آینده به توافق بر سر احیای برجام دست یابند.
رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) نیز گفت که امیدوار است توافق به زودی نهایی شود.
گروسی، در مصاحبه‌ای با فرانس 24 در پاسخ به این سوال که آیا فکر می‌کند طرف‌ها در آستانه توافق قرار دارند، گفت: «فکر می‌کنم اینگونه است».
گروسی ادامه داد: «بسیار خوشحالم که لاوروف وزیر امور خارجه می گوید این موارد را از ایالات متحده دریافت کرده است. امیدوارم بتوانیم به زودی این توافق را داشته باشیم و کار را شروع کنیم. بازرسان من آماده رفتن [به محل مأموریت در ایران] هستند.»
علی واعظ، مدیر برنامه ایران در این باره گفت: «در حالی که اظهارات علنی لاوروف به نظر یک پیشرفت بالقوه در این زمینه به نظر می رسد، روسیه همچنان باید فهرستی از خواسته های خود را که به کمیسیون مشترک، نهادی که بر اجرای توافق هسته ای نظارت دارد، ارائه کرده، پس بگیرد. این خواسته ها عامل مهمی بود که باعث شد مذاکرات وین در مورد احیای برجام در هفته گذشته متوقف شود».
واعظ گفت: «در حالی که بیانیه امروز لاوروف نشانه مثبتی است، اما دلیل ملموس عقب‌نشینی روسیه از خواسته‌هایش، لغو اسنادی است که هفته گذشته به کمیسیون مشترک ارائه کردند».
وزارت امور خارجه مدعی شده است که تحریم‌های اخیر علیه روسیه به دلیل جنگ با اوکراین، در اجرای پروژه‌های روسیه به عنوان بخشی از ازسرگیری اجرای کامل توافق هسته‌ای ایران اخلال ایجاد نمی‌کند و گفته است که تضمین‌هایی فراتر از آن ارائه نکرده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی درباره اظهارات گزارش شده لاوروف گفت: «البته ما مشارکت روسیه در پروژه‌های هسته‌ای را که بخشی از ازسرگیری اجرای کامل برجام هستند، تحریم نمی‌کنیم».
سخنگوی وزارت امور خارجه ادامه داد: «ما نمی‌توانیم تضمین‌هایی فراتر از آن به روسیه بدهیم و درباره اظهارات لاوروف که علناً گزارش شده است، اظهار نظری نداریم».
در این بیانیه آمده است: «شاید اکنون برای مسکو مشخص باشد که همانطور که علناً گفته‌ایم، تحریم‌های جدید مرتبط با روسیه با برجام ارتباطی ندارد و نباید تأثیری بر اجرای آن داشته باشد».
امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، گفت که دیدارهای مفیدی در مسکو داشته است و تضمین هایی دریافت کرده است که روسیه به نهایی کردن احیای برجام متعهد است.
امیرعبداللهیان در توئیتی نوشت: «اطمینان داریم که روسیه برای نهایی کردن توافق در وین متعهد است. بیش از هر زمان دیگری، توپ در زمین ایالات متحده است تا پاسخ های لازم برای پایان موفقیت آمیز مذاکرات را ارائه دهد».
ند پرایس، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا گفت: اگر موضوع روسیه حل شود، هنوز تعداد کمی از مسائل باقی مانده برای نهایی کردن توافق وجود دارد.
پرایس در نشست خبری وزارت امور خارجه به خبرنگاران گفت: «ما با فدراسیون روسیه در مورد امکان بازگشت متقابل به پایبندی به برجام تعامل کرده‌ایم، اما همانطور که روز گذشته گفتم، تعداد کمی از مسائل باقی مانده وجود دارد. پس ما هنوز در نقطه توافق نیستیم».
پرایس گفت، راب مالی، فرستاده آمریکا در امور ایران و تیمش در صورت لزوم آماده بازگشت به وین خواهند بود.
سارا معصومی، روزنامه‌نگار ایرانی گزارش داد که به نظر می‌رسد توافقی برای آزادی زاغری و آشوری قریب‌الوقوع است. او گفت که بدهی بریتانیا برای سفارش تانک های قبل از انقلاب ایران "ظاهرا" پرداخت شده است.
محمد بن عبدالرحمن بن جاسم آل ثانی وزیر امور خارجه قطر نیز روز یکشنبه به ایران سفر کرد و قرار بود از جمله با مقامات روسیه درباره موضوع ایران دیدار کند. با این حال، موضوع ایران در گزارش رسمی وزارت امور خارجه روسیه از دیدار لاوروف و آل ثانی در 14 مارس ذکر نشده است.
روزن نوشت: امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در رأس هیئتی شامل سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه، مهدی صفری، معاون دیپلماسی اقتصادی (و سفیر سابق ایران در روسیه و چین)، علیرضا حقیقیان، مدیرکل و دستیار وزیر امور خارجه در امور اوراسیا، و علی اصغر خاجی، دستیار وزیر امور خارجه در امور ویژه سیاسی، به مسکو سفر کرد. این سفر تأثیر قابل توجهی در پیشبرد روند احیای برجام داشت. من قبلاً گزارش داده بودم که خواجی در اوایل سال 2013 رهبری هیئت ایرانی در مذاکرات محرمانه با ایالات متحده که در عمان برگزار شد را بر عهده داشت.
انتهای‌پیام/